Dùng Internet ở quốc gia bí ẩn nhất thế
giới sẽ như thế nào? Câu trả lời là “rất lạ”, ít nhất là so với những
tiêu chuẩn của các nước khác trên thế giới.
Một binh sĩ Triều Tiên đọc tin tức trên máy tính. Ảnh: Nknews.org
Có khá nhiều điều “lạ kỳ” trong các trang web chính thức của Triều
Tiên, có những chương trình đặc biệt tự động chèn vào mỗi trang. Chức
năng này đơn giản nhưng vô cùng quan trọng. Mỗi khi nhà lãnh đạo Kim
Jong-un được nhắc đến, tên của ông được tự động được hiển thị đậm hơn và
to hơn những ký tự xung quanh. Không to hơn nhiều nhưng đủ để làm nó
nổi bật.
Đó chỉ là một khía cạnh nhỏ của cái gọi là “Internet” ở Triều Tiên.
Tại một đất nước mà nhà nước kiểm soát mọi nguồn tin mà người dân tiếp
cận thì Internet được quyết định theo ý muốn của nhà nước, nhưng có một
niềm tin rằng sự kiểm soát sẽ ngày càng được nới lỏng.
“Chính phủ sẽ không thể kiểm soát được tất cả thông tin liên lạc như
trước được nữa. Đây là một tín hiệu của sự phát triển”, Scott Thomas
Bruce, một chuyên gia nghiên cứu và từng viết nhiều sách về Triều Tiên,
cho biết.
Máy tính tại các quán cafe Internet ở Triều Tiên không chạy trên hệ
điều hành Windows mà là Red Star, hệ điều hành do Triều Tiên xây dựng,
được thông báo là do chính cố lãnh đạo Kim Jong-il viết ra. Một file
readme cài đặt sẵn sẽ cho bạn biết tầm quan trọng của hệ điều hành này
đối với đất nước.
Lịch ở trên máy tính của Triều Tiên không hiện năm 2012 mà là năm 101,
tức số năm từ lúc cố chủ tịch Kim Nhật Thành được sinh ra. Ông Kim Nhật
Thành là người khai sinh ra CHDCND Triều Tiên và được tôn là chủ tịch
vĩnh viễn của đất nước.
Những người dân bình thường không có quyền truy cập Internet. Đặc
quyền này dành cho một số ít những quan chức trong nước, được biết đến
như giới tinh hoa, cùng một số nhà khoa học và học giả.
Ông Kim Jong-il thăm quan một thư viện được trang bị máy tính lúc sinh thời. Ảnh: Ifeng
Những gì họ thấy về Internet là một mạng lưới hạn hẹp và thiếu chiều
sâu, mang tính chất của một mạng nội bộ hơn là một mạng lưới toàn cầu mà
những người dùng Internet còn lại trên thế giới được chứng kiến. “Hệ
thống mà họ cài đặt giúp nhà nước có thể kiểm soát và chặn đứng Internet
khi cần thiết”, ông Bruce nói.
Hệ thống này gọi là Kwangmyong, do nhà nước, đơn vị cung cấp dịch vụ
Internet duy nhất, quản lý. Theo ông Bruce, nó chủ yếu bao gồm “bảng tin
nhắn, chức năng trò chuyện và thông tin truyền thông của nhà nước”. Do
đó, không hề ngạc nhiên khi ở đây không có mạng xã hội như kiểu Twitter.
Hệ điều hành Red Star cho phép người dùng lướt web trên trình duyệt
Naenra, tên của cổng thông tin online của nhà nước. Cổng thông tin này
có cả phiên bản tiếng Anh. Các trang web tiêu biểu là trang phục vụ tin
tức như Tiếng nói Triều Tiên và Rodong Sinmun – Tin tức Lao động, cơ
quan tryền thông của đảng Lao động Triều Tiên. (Đọc thêm: Nhịp sống
Triều Tiên qua ô cửa tàu hỏa)
Ngoài mạng nội bộ Kwangmyong, một vài người Triều Tiên có quyền đọc
mạng Internet đầy đủ, không bị lọc, tuy nhiên số người này được cho là
chỉ vài chục người, là những người có liên hệ trực tiếp với nhà lãnh đạo
Kim Jong-un.
Sự miễn cưỡng của Triều Tiên khi kết nối người dân với các trang web,
nay bị lung lay nhiều, bởi một sự thật rằng vì yêu cầu kinh tế, nước này
cần phải mở cửa để tiếp tục sinh tồn.
Trong khi Trung Quốc có hệ thống “tường lửa” khét tiếng, một thời gian
chặn truy cập vào những trang web của BBC hay Twitter, thì công nghệ
của Triều Tiên được mô tả là “mạng lưới chống muỗi”, chỉ cho phép những
thông tin tối thiểu vào và ra khỏi đất nước.
Tuy nhiên mạng lưới này có những lỗ hổng đối với điện thoại di động.
Điện thoại di động
Điện thoại di động ở Triều Tiên không thể gọi ra nước ngoài và không thể kết nối Internet. Ảnh: BCC
Tuy Triều Tiên có một mạng điện thoại di động chính thức, không thể
gọi ra nước ngoài, nhưng nước này đang ngày càng có nhiều điện thoại di
động của Trung Quốc, nhập lậu qua đường biên giới. Các thiết bị cầm tay
thường chỉ hoạt động trong phạm vi 10 km ở biên giới Trung-Triều nhưng
cũng không phải không có những nguy cơ rình rập khi sử dụng.
“Trong báo cáo mang tên “Sự mở cửa thầm lặng”, các tác giả đã phỏng
vấn 420 người trưởng thành rời khỏi Triều Tiên. Những câu chuyện của họ
vẽ nên bức tranh về mạng di động của nước ngày, với những người dân dùng
điện thoại di động trái phép.
“Để chắc chắn rằng các tần số điện thoại không bị theo dõi, tôi đổ một
chậu đầy nước và đội nắp của nồi cơm điện lên đầu khi tôi thực hiện
cuộc gọi”, một người đàn ông 28 tuổi rời khỏi Triều Tiên tháng 11/2010
cho biết.
Dịch vụ điện thoại di động của Triều Tiên cung cấp kết nối 3G nhưng
không có Internet. “Tôi không biết nó có hoạt động hay không nhưng tôi
không bao giờ bắt được”. Trong khi nghi ngờ của người đàn ông kể trên
còn chưa được giải đáp thì nỗi sợ hãi của ông là có thật. “Sở hữu điện
thoại di động bất hợp pháp là một tội rất lớn. Chính quyền đã mua thiết
bị cảm biến để thử nghiệm và theo dõi những người sử dụng”, ông Bruce
nói.
“Nếu bạn sử dụng chúng, bạn phải sử dụng ở trong khu vực đông dân cư
và phải sử dụng trong khoảng thời gian ngắn”, người trả lời phỏng vấn
cho biết.
Trong quá trình lãnh đạo, ông Kim Jong-il từng trình diễn hàng trăm
chiếc xe tăng trên đường phố để thể hiện năng lực quân sự thiên tài. Các
nhà quan sát cho rằng con trai ông, Kim Jong-un sẽ mang những tiến bộ
công nghệ về cho cuộc sống của những người dân. Mỗi bước đi của quá
trình này mang đến cho người dân Triều Tiên những điều mà họ chưa từng
có trước đó, những thông tin thực về thế giới bên ngoài.
Nguồn: Internet